Comptabz
ترخیص بندر عباس: نگاهی نو به نقش حیاتی گمرک بندر عباس و پیامدها بسته شدن موقت گمرک
ترخیص بندرعباس را می توان نقطه ی حیاتی ورود و خروج کالا از مرزهای آبی برای کشورمان دانست که در تجارت و اقتصاد سهم بزرگی ایفا می کند. گمرک بندرعباس پایانه های وسیعی دارد به صورتی که در دو گمرک شاخص خود به نام های رجای و باهنر می بینیم که سهم زیادی از واردات، صادرات و ترانزیت کشور را به خود اختصاص داده اند. آمارها نشان می دهد که فعالیت این گمرک می تواند اقتصاد ملی را دگرگون کند و با هر اختلالی در روند ترخیص کالا می توانیم شاهد پیامدهای گسترده ی آن باشیم.
در مورد سهم اقتصادی بندر عباس در تجارت ایران بیشتر بدانیم
بندر عباس به خاطر اینکه به دریای عمان و خلیج فارس نزدیک است موقعیت ویژه ای دارد و محور اصلی تجارت دریایی در جنوب کشور تلقی می شود. بر اساس آمار سال 1403 شاهد هستیم که گمرک های هرمزگان از جمله بندر عباس بیش از 48 تن کالا به ارزش 30 میلیارد را به چرخه ی اقتصادی کشور وارد و صادر کردند. گمرک شهید رجایی در واردات کشور سهم 30 درصدی دارد و در صادرات هم سهم 20 درصدی دارد. البته شایسته ی ذکر است که 70 درصد ترانزیت دریایی ایران توسط این بندر انجام می شود و 85 درصد عملیات کانتینری کشور در این منطقه صورت می گیرد. با این اعداد و ارقام فکر می کنیم که توانستیم اهمیت اقتصادی و سهم قابل توجه بندرعباس در اقتصاد کشور را نشان دهیم.
اگر گمرک بندرعباس موقت بسته شود ....
پیامد های بسته شدن موقت گمرک بندرعباس به خصوص گمرک شهید رجایی به عنوان بزرگ ترین گمرک کانتینری کشور برای اقتصاد کشور آسیب زننده خواهد بود. طبق تخمین هایی که زده شده تعطیلی یک روزه ی گمرک به کشور خسارتی بالغ بر 25 میلیون دلار میزند. و در صورتی که عملیات تخلیه و بارگیری برای کالاهای اساسی، مواد اولیه ی صنایع و تجهیزات مورد نیاز برای خط تولید موقت متوقف شوند می بینیم که پایانه ی شهید رجایی به عنوان بزرگ ترین گمرک کانتینری کشور اقتصاد جدی به کشور وارد می کند به صورتی که این اقلام با کمبود در بازار مواجه می شوند، قیمت ها افزایش پیدا می کند و چرخه ی کالاهای اساسی در کشور دچار افت و خیز می شود. این در درازمدت اعتماد شرکای تجاری بین المللی را کاهش می دهد،هزینه ی بیمه و حمل و نقل را افزایش می دهد و به تضعیف جایگاه ایران در منطقه ختم می شود. اختلالی که در گمرک بندرعباس مشاهده می کنیم می تواند بر ترانزیت کالا به کشورهای همسایه تاثیر منفی بگذارد.
آیا می توانیم از گمرک بندرعباس برای رشد اقتصادی استفاده کنیم ؟
برای اینکه به صورت بهینه بتوانیم از ظرفیت های گمرک بندر عباس بهره برداری کنیم و آن را به محرک رشد اقتصاد ایران تبدیل کنیم باید از راهکارهای زیر استفاده کنیم :
زیر ساخت های فنی و لجستیکی را توسعه دهیم : کلید افزایش سرعت در ترخیص کالا و کاهش هزینه های مبادله در تجهیز انبارهای مدرن، استفاده از سیستم های هوشمند مدیریت کالا، افزایش ظرفیت بنادر و توسعه و بهبود فرایند ترخیص کالا از گمرک است.
با اعمال تسهیلات گمرکی و کاهش قوانین به آن کمک کنیم : راه حل پیشنهادی برای افزایش تجارت خارجی و جذب بیشتر سرمایه گذاری این است که قوانین تسهیل کننده ای را تصویب کنیم، بروکراسی های اداری را کهش دهیم و بدون نیاز به کاهش کنترل های امنیتی این کار را انجام دهیم.
نیروی انسانی متخصص را پرورش دهیم : زمانی که بتوانیم کارکنان مجرب و متخصص را آموزش دهیم، آن ها در گمرکات بندرعباس با هدف ترویج مشتری مداری و افزایش دقت در بازرسی ها به کار گرفته می شوند.
از فناوری های نوین استفاده کنیم : با استفاده از سامانه های الکترونیکی، پنجره ی واحد تجارت فرامرزی، اسکن های پیشرفته و سامانه های ردیابی هوشمند می توانیم به تسریع و شفاف سازی فرایند ترخیص کالا کمک کنیم.
با داشتن توافقات تجاری و تقویت همکاری با کشورهای همسایه می توانیم ترانزیت را افزایش دهیم و به جایگاه منطقه ای بندرعباس کمک کنیم.
از صادرات و تولید داخلی حمایت کنیم : این هدف با صادرات محصولاتی که ارزش افزوده ی بالایی دارند و تسهیل واردات مواد اولیه ی مورد نیاز برای استفاده ی تولید کنندگان داخلی محقق می شود.
سخن پایانی
دو پایانه ی مهم و حیاتی بندر عباس به نام های گمرک شهید رجایی و گمرک شهید باهنر توانسته اند اقتصاد و تجارت ایران را زنده نگه دارند. واردات و صادرات کشور یکی از ستون های اصلی توسعه ی اقتصادی کشور است و در صورتی که روزی این گمرک بسته شود حتی به صورت موقت بحران های اقتصادی جدی را به ارمغان می آورد. از جمله ی این بحران های اقتصادی می توانیم به اختلال در زنجیره ی تامین کالاهای اساسی، افزایش قیمت و کاهش اعتماد در بازار اشاره کرد. اما اگر شما از فناوری های مدرن استفاده کنید، زیرساخت ها را توسعه دهید، پیچیدگی های اداری را کاهش دهید و نیروی انسانی متخصص پرورش دهید، می توانید گمرک را محرک رشد اقتصادی بدانید که به توسعه ی تجارت در منطقه کمک می کند. ایران بازارهای جهانی و منطقه ای برسد اگر به بندرعباس توجه ویژه ای بشود به صورتی که برای حفظ ثبات اقتصادی و توسعه ی تجارت اقدام شود.
